مصاحبه شبکه اجتهاد در ارتباط با فقه نظام با حضرت آیت الله شریعتمدار جزایری

برداشت دوم معنای اصطلاحی نظام 

گاهی مقصود از نظام در اصطلاح حکومت ،دولت ومجموعه ای از قوانین ومجریان آنهاست که برای تدبیر امور کشوری  باهم همکاری دارند بنابراین فقه نظام مجموعه‌ای  از احکام فقهی است که در تدبیرتمام امورمرتبط به زندگانی انسانها موثراست از امور فردی،اجتماعی،سیاسی،فرهنگی،اقتصادی،وتمام روابط درونی وبرونی وحتی روابط بین المللی

بنابراین  فقه نظام تمام ابواب فقه را فرامیگیرد واختصاص به یک باب ویا بعضی ازابواب را ندارد 

س۲_ ایا نگاه حکومتی ونظام سازز الزامات نگاه حداکثری به فقه است یا این  نگاه حداقلی به فقه نیزسازگاراست

ج_ اولا نگاه حداقلی را قبول نداریم تا در مورد سخن بگوییم وثانیا  چون فقه نظام تمام امور زندگی دنیایی واخروی  انسانها  را دربر میگیرد بنابراین تنها بانگاه حداکثری میتوان فقه نظام را جستجو کرد 

س ۳_  دلیل مقاومت فعلی حوزه سنتی نسبت به رویکرد نظام ساز وفقه حکومتی به فقه چیست

ج_ فقه سنتی اگربه  معنای فقه در دوره قدیم است دربرابر فقه در زمان معاصر دونگاه را میتوان دراین فقه پیدا کرد 

نگاه اول 

 فقه در زمان تحت نظرشدیدبودن فقهای شیعه در زمان مستکبرین ووطاغوتهایی که فقه و فقهارا تحت فشار‌، شکنجه ، زندان وانزواگرایی قرارداده بودند وانهارا از صحنه سیاست به دورنگه داشته بودند 

نتیجه این فشارها وتحت نظر بودن  کوتاه شدن دید فقها نسبت به فقه شد و بیشتر تلاش انها دراستنباط  احکام فردی وعبادی سوق داد وفقه را ازان گستردگی وپویایی که داشت  انداخت ودربرخی ازابواب فقهی خلاصه شد 

بلکه درر ساله های عملیه  مسایل سیاسی ،اجتماعی وحکومتی  چون  جامعه نیازی به انها نداشتند حذف شد.

نگاه دوم 

فقه در زمان بسط یدفقهای  شیعه در تاریخ هرچند نسبی ودرصدی که فشار ازدوش فقه برداشته شد دراین زمان فقها بادید باز ووسیعی به فقه نگاه کردند 

وازاین دوران فقه پویایی خود را به دست اوردوبه مقداری که فقها آزادی در بیان داشتند فقه گسترده شد تا دربرکت انقلاب اسلامی در کشور باعظمت ایران به رهبری امام   امت درتمام زمینه ها گسترده شد 

دراین نوع از فقه فقه سیاسی و حکومتی جان گرفت وبه میدان علم و عمل امده  ودرتمام زمینه های زندگانی جامعه تبلوریافت

پس نمیتوان  به فقه سنتی یک نظریه را نسبت داد وبا یک  نگاه در طول تاریخ به ان نگریست

س۴_ایا فقه حکومتی وفقه نظام تنهادرنظامی که فقیه متصدی  ان باشدمتصوراست یاد رنظام‌های عرفی دنیا نیز تصویردارد

ج_ اگر حکومت عرفی مخالف با فقه وفقهاباشد و به انها فرصت اظهارنظر ندهد روشن است که فقه حکومتی هیچ رویکردی درزندگی مردم ندارد واگرهم وجود داشته باشد تنهادر بحثهای علمی ودرلابلای صفحات کتب موجود است  ولی اگر حکومت عرفی به فقه وفقها میدان ومجال دهد به مقدار فرصتی که فقه یافته است درزندگی مردم نیزوجو د پیدا می‌کند  معیار پربرکت خود را نشان می دهد

وخلاصه ان که در فقه زمینه و استعداد بروزوظهور درتمام زمینه ها همیشه ودرطول تاریخ بوده لیکن  گاهی ازجهت فشارهایی که براو وارد شده به انزوا کوتاه نگری گراییده وگرایش پیداکرده است